بررسی آماری- همدیدی الگوهای سرمازدگی در استان یزد

یکی از پدیده¬های مهم آب و هوایی که در بیشتر مناطق کشور بروز می¬ کند، پدیدۀ سرمازدگی است. استان یزد علی رغم مساحت کم اراضی کشاورزی هرساله خسارت زیادی بابت سرمازدگی متحمل می شود. بنابراین بررسی و تحلیل سرمازدگی در این منطقه ضروری است و آگاهی از این پدیده و تاریخ های احتمالی وقوع آن به کشاورزان این منطقه درجلوگیری و کاهش خسارات ناشی از سرمازدگی کمک می کند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی و تحلیل آماری - همدیدی سرمازدگی شدید فروردین ماه های استان یزد است. این تحقیق به روش توصیفی - تحلیلی در پهنۀ جغرافیایی استان یزد انجام گرفته که مبتنی بر داده های روزانه¬ی 11 ایستگاه هواشناسی همدیدی استان طی دورۀ آماری 15 ساله فروردین ماه های 1379تا 1393 می باشد. سنجش میزان سرمازدگی برحسب سه دسته¬ی ضعیف، متوسط و شدید پهنه بندی شده است. در این پژوهش از نرم افزارهای آماری spss و excel استفاده گردیده است. سه مورد از شدیدترین سرمازدگی های رخ داده در سال های 1391،1387 و1393 انتخاب گردید. جهت بررسی وتحلیل همدیدی این سرمازدگی ها، نقشه های روزانه هوا در روزهای وقوع سرمازدگی، در ساعت صفرگرینویچ برای سطوح مختلف جو از جمله سطح زمین، ترازهای 850 و 500 هکتوپاسکال، امگای تراز 850 و500 هکتوپاسکال و حداقل دمای سطح زمین، درنرم افزار grads رسم شد. داده های اولیه از سایت ncep/ncar استخراج شده است. در سنجش و تحلیل رابطه بین ارتفاع با سرمازدگی شدید، نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین این دو متغیر رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. به این معنی که هرچه سطح ارتفاع بالاتر باشد به همان نسبت احتمال وقوع سرمازدگی افزایش پیدا می کند. نتایج تحقیق وجود عامل فرارفتی و تشعشعی در سرمازدگی های استان را تایید کرد.